Από τα λίγα έθιμα που διατηρούνται
αυτούσια ως τις μέρες μας, το γαϊτανάκι
είναι ένας χορός που δένει απόλυτα με το
χρώμα και το κέφι της απόκριας.
Το γαϊτανάκι πέρασε στην Ελλάδα από
πρόσφυγες του Πόντου και της
Μικράς Ασίας και έδεσε απόλυτα με τα
άλλα τοπικά έθιμα, αφού η δεξιοτεχνία
των χορευτών αλλά και ο ιδιαίτερος
χαρακτήρας του δεν αφήνουν κανέναν αδιάφορο!
Δεκατρία άτομα χρειάζονται για να
στήσουν το χορό. Ο ένας κρατά ένα μεγάλο
στύλο στο κέντρο, από την κορυφή του
οποίου ξεκινούν 12 μακριές κορδέλες,
καθεμιά με διαφορετικό χρώμα. Οι κορδέλες
αυτές λέγονται γαϊτάνια και δίνουν το
όνομά τους στο έθιμο.
Γύρω από το στύλο, 12 χορευτές
κρατούν από ένα γαϊτάνι και χορεύουν
μαζί, σε 6 ζευγάρια, τραγουδώντας το
παραδοσιακό τραγούδι. Καθώς κινούνται
γύρω από το στύλο, κάθε χορευτής
εναλλάσσεται με το ταίρι του κι έτσι όπως
γυρνούν πλέκουν τις κορδέλες γύρω από
το στύλο δημιουργώντας χρωματιστούς
συνδυασμούς.
Όταν πια οι κορδέλες τυλιχτούν γύρω από
το στύλο και οι χορευτές χορεύουν όλο και
πιο κοντά σε αυτόν, τότε ο χορός τελειώνει
και το στολισμένο γαϊτανάκι μένει να
θυμίζει το αποκριάτικο πνεύμα.
Έθιμα: Κυρά
Σαρακοστή |
Η κυρά Σαρακοστή στις
περισσότερες περιοχές ήταν μια
χάρτινη ζωγραφιά. Απεικόνιζε μια
γυναίκα με σταυρωμένα χέρια, λόγω
προσευχής, χωρίς στόμα, λόγω
νηστείας, και με εφτά πόδια που
αναπαριστούσαν τις επτά εβδομάδες
της Μεγάλης Σαρακοστής. Κάθε Σάββατο
έκοβαν ένα πόδι και έτσι ήξεραν
πόσες βδομάδες νηστείας απέμεναν
μέχρι το Πάσχα. Το Μεγάλο Σάββατο,
έκοβαν και το τελευταίο πόδι.
Αυτό το κομμάτι χαρτί το δίπλωναν
καλά και το έκρυβαν σε ένα ξερό
σύκο. Τοποθετούσαν το σύκο αυτό μαζί
με άλλα, και σε όποιον το έβρισκε
θεωρούνταν ότι του έφερνε γούρι. Σε
άλλα μέρη της Ελλάδας η Κυρά
Σαρακοστή δεν ήταν φτιαγμένη από
χαρτί, αλλά από ζυμάρι. Το ζυμάρι
φτιαχνόταν με αλεύρι, αλάτι και
νερό. Η διαδικασία ήταν κι εδώ η
ίδια όπως και με την χάρτινη. Μια
παραλλαγή του εθίμου της Κυράς
Σαρακοστής είναι φτιαγμένη από πανί
και γεμισμένη με πούπουλα.
|
|